2019-12-17

Kurado

Kurado - Mi kuradas jam tridek minutojn kaj dume sentas min bonege. La aero freŝiĝas frumatene kaj ankoraŭ neniu aŭto aŭ kamiono ekposedas la stratojn. Mi aŭdas nur miajn kurpaŝojn trap-trap-trap sur dura asfalto kaj regulajn elspirojn. Estas ĉiam denove granda plezuro kiam oni fine venkas la allogan liton komforta kaj varma. Rekomendas havi planon kiam ofte kaj longe oni kuras, mi ekzemple kuradas dimanĉe antaŭtagmeze kaj merkrede fruege matene. Tiu laŭ mi sufiĉas por resti trejnita kaj korpe sana. Por resti mence sana mi ekzercas kaj lernas la karan internacian lingvon nomata Esperanto.

2019-11-23

"Vendredoj por estonteco" kaj alia "verdaj" iniciativoj

La problemo kun multaj "verdaj" iniciativoj aŭ movadoj estas ke ili ne estas daŭripova. Ili ne povas esti daŭripova ĉar ili ne kontraŭbatalas la kapitalistan sistemon kiel ĉefa kaŭzo de la mondaj ekologiaj problemoj. Ĝuste verdaj movadoj kun mondvastaj celoj devas pripensi, ke la celgrupo de iliaj agadoj ne estas nur la anglaparolanta parto de la mondo, sed la tuta homaro. Do kiam la iniciatoroj  uzas anglajn frapfrazojn kaj la anglan lingvon kiel propra laborlingvo ili tute ne komprenas  ke per tio ili nur plifortigas la disipan kapitalistan sistemon kiu kaŭzis kaj kaŭzas la socialajn krizojn kaj ekologiajn problemojn kiujn ili volas forigi.

2019-08-20

glossary-of-nautical-terms <> glosaro-de-naŭtikaj-esprimoj

https://www.diy-wood-boat.com/Boating-terms.html

glossary-of-nautical-terms <>glosaro-de-naŭtikaj-esprimoj

Fontoj: Glossary_of_nautical_terms
http://seatalk.info (US)
https://www.pbo.co.uk/nautical-almanac/glossary-of-nautical-terms (UK)

2019-08-15

Esperanto Einsteiger-Kurs in Dillenburg vom 16.-18.08.2019

Uhrzeiten Freitag, 18Uhr - 21 Uhr Samstag, 12 Uhr - 18:00 Uhr Sonntag, 12 Uhr -16:00 Uhr Kosten: 55Euro (einschliesslich Lehrbuch)

2019-06-30

Realigeblaj utopioj - Malakcepto de kutimaj modeloj estontaj

Libroj trakukendaj
1. Libro de yona friedman
/germane/ Machbare Utopien - Absage an geläufige Zukunftsmodelle
/titolo de la franca origina eldono/ Utopies r´ealisables - Comment vivre entre les autres snas ^etre chef et sans ^etre esclave?
Realigeblaj utopioj - Malakcepto de kutimaj modeloj estontaj
El la ĉapitro 1 Enkonduko de 3 Aksiomoj
a) Utopioj estiĝas de kolektiva malkontenteco
b) Utopioj nur povas estiĝi kiam ekzistas konata rimedo kiu estas uzebla por finiĝi la malkontenteco
c) Utopio nur estas realigebla kiam ĝi estas aprobita kolektive
- Koncerne la realigebla utopio precipe gravas gajni unue la aprobon kolektivan
- Koncerne la plano gravas ke la metodo estas aplikebla
Alie dirite, la realigebla utopio ĉiam estas antaŭ la plano. Ekde kiam la ideo de la realibebla utopio estas akceptita, sekvas la realizado de la plano dank al la metodo, sen tio la realigebla utopio, tion oni devas substreki, ne estiĝus.
La estiĝo de utopio ĉiam estis karakterizita per tempa malfruiĝo de konoj aŭ scioj: Kiam oni pro malkontenta situacio pripensas apliki novan metodon, tiam tiu metodo estas jam konata minimune unu generacio. Por esti pli precize oni povus diri ke ofte nur post nova metodo estas aplikita oni taksas situacion kiel malkontenta. Tiamaniere antaŭ kelkaj jarcentoj certaj malsanoj estis akceptita kiel fakto kaj la pensadon ke estus ebla kuraci ilin nur estiĝis kiam oni eltrovis praktike imageblan kuracmetodon.
La tria aksiomo estas tiu kiu precipe gravas, kvankam ĝi estas malatentata de surfacaj rigardantoj. Kiam ni okupas pri facila ekzemplo de malsano kaj ĝia kuracmetodo, ni tuj renkontas tiun kriterion; ne sufiĉas eltrovi kuracilon kontraŭ malsanon; la malsanulo ankaŭ devas esti preta ĝin preni.
Se la unua leĝo de utopioj, kiam ni nun vidis, koncernas la malfruecon inter malkontenteco (unua aksiomo) kaj aplikebla metodo (dua aksiomo), tiam la dua leĝo de utopioj koncernas la malfruecon inter la aplikeblaj metodoj (dua aksiomo) kaj la kolektiva aprobo (tria aksiomo), kiu necesas por la aplikado de la metodo.
Tiuj du malfruecaj leĝoj ĉiam malrapidigas (dum minimume du generacioj) la pluevoluon de la homa specio (en bono kiel en malbono).
Yona Friedman plue distingigas paternalistaj kaj senpaternalistaj utopioj. La unua aksiomo postulas kolektivan konsciencon pri ekzistanta malkontenteco, la tria aksiomo postulas kolektivan aprobon rilate la rimedojn aplikendajn. Tiuj du aksiomoj do koncernas la kolektivon, la dua aksiomo koncerne konata rimedo ne postulas teknikan konon de la kolektivo. Tiu rezonado montras ke la rilato inter la unua kaj tria aksiomo estas fundamenta koncerne realigeblaj utopioj, ĉar ĝi difinas la kolektivon por kiu la utopio estis koncipita. Kaze de paternalista utopio la konscienco pri aplikebla metodo estas en la manoj de manpleno da individualistoj, kiuj estas nomita elito. Kaze de senpaternalistaj utopioj la samaj scioj estas posedataj de ĉiuj aŭ estas atingeblaj de ĉiuj egalmaniere, kaj ĉiuj tri aksiomoj validas por unu kaj la sama kolektivo.















2019-06-12

fantasta biblioteko en mia distrikturbo Veclaro = Wetzlar

Hieraŭ mi estis la unuan fojon en la fantasta bibliteko de mia distrikturbo, Veclaro (Wetzlar). Ĝia retadreso estas https://www.phantastik.eu/
Tie mi luprenis diversajn librojn, i.a. vojaĝlibro pri la baltaj statoj. Tiu bibliteko estas vera trezoro por homoj kiuj ŝatas legi scienc-fikciajn, fantastajn-fantaziajn aŭ hororajn rakontojn. La domo estas plenstopita kun libroj kaj magazinoj kaj ĉiu estas nete ordigita kaj atingebla sur librobretoj. Estas ankaŭ prelegoj kaj specialaj eventoj en la vesperoj. La ununura malavantaĝo estas la mallongaj malfermaj tempoj.

2019-06-01

Esperanto kaj Etereumo - similaj vojoj kaj obstakloj ?

Esperanto estas projekto kun la celo ke homoj pli bone kompreniĝu unu la alian. Tiu praktike eblas ĉar Esperanto estas pli facile lernebla ol aliaj lingvoj. Kaj Esperanto havas la avantaĝon ke ĝi estas relative neŭtrala, tiu signifas ke ĝi estas propraĵo de neniu ajn ŝtato aŭ lando. Tiu neŭtraleco kaj la malferma aspekto de la lingvo faras el Eo la idealan kandidaton por la venonta mondlingvo. En tiu senco la nuntempa disvastiĝo de la angla lingvo estas bona kaj celdirekta paŝo al la enkonduko de la venonta mondlingvo Esperanto.
Mi nuntempe kun interese legas pri la rapida evoluo kaj disvastiĝo de bitmonaj valutoj. Simile kiel ekzistas pli ol mil diversaj planlingvaj projektoj, nun jam ekzistas ĉirkau mil diversaj bitmonaj projektoj - apud la plej konata bitmonero nomata "Bitcoin". Eble interesus vin ke ankaŭ Bitmono povas estis nomita neŭtrala, ĉar neniu ŝtato au lando povas kontroli au eĉ malpermesi bitmonerojn. Bitmonaj projektoj kiel planlingvaj projektoj estas iasence nekontrolebla - kaj tiu ofertas ŝancojn sed ankaŭ riskojn. Kiam la homoj ekscias pri la novaj ŝancoj kaj eblecoj kiu bitmono kaj precipe la  t.n.  "spertaj aŭ inteligentaj kontraktoj" (angle: "smart contracts")  ilin povas oferti, ili nature ne volas malhavi tiun progreson. Fakte per spertaj kontraktoj homoj iĝos de nuraj konsumentoj al kaj konsumentoj kaj producentoj de informoj. En la angla oni kreis la novan vorton prosumer¹ "prosumento" por tiu nova stato, kiu kunigas konsumenton kaj producenton en unu persono. Do en la proksima futuro ni tre verŝajne ricevos bitmonon, kiam firmaoj volas havi niajn datumojn aŭ niajn opiniojn. Interese estas ke Ethereum, apud Bitcoin la dua plej konata bitmona valuto, estis precipe evoluita por ke spertaj kontraktoj povas uzi la blokĉenon de Ethereum, kaj nun multaj programistoj komencas lerni tiujn novajn konceptojn kaj teknikojn kaj plievoluas ilin.


¹ vidu https://en.wikipedia.org/wiki/Prosumer

² https://eo.wikipedia.org/wiki/Ethereum

Legu ankau: https://www.coindesk.com/can-bitcoin-learn-failure-global-language-esperanto

2019-05-30

La ghardenpordo

La ghardenpordo petege grincas en la hinghoj,
ghemadas pro printempaj ventoblovoj -
Erinaco sub foliomonto jam vekighas,
kaj strekas siajn membrojn pro malsato.
La amentoj de saliko jam ekfloras,
unua burdo audacas etan promenadon.
Mi enspiradas longe kaj dankemas
ke povus mi kaptadi  tiun chi momenton.

Dillenburg, je la trideka majo 2019

2019-05-28

Prelego pri Esperanto


Finfine amiko Gunter alvenis. Mi lin atendis jam je la kvara posttagmeze, sed li prenis la lasteblan trajnon de Marburg kaj alvenis ĉe la stacidomo en Dillenburg kvindek minutojn antaŭ la sesa. Ni rapidis hejmen por esti tie ankoraŭ ĝustatempe, ĉar la anoncita  prelego pri Esperanto laŭplane komenciĝas je la dekoka. Feliĉe kiam ni atingis la domon, ankoraŭ neniu persono estis videbla aŭ jam atendante, do ni kvietiĝis kaj malhaste startis niajn preparojn. Mi startis mian komputilon kun konektita projektilo kaj malheligis la ĉambron dume Gunter startis sian tekokomputilon. Post dek minutojn ni ankoraŭ estis la solaj ĉeestantoj, do pro tio Gunter komencis sian prelegon kun mi kiel sola aŭskultanto. Unue li prezentis la kabaredistoj "Pigor kaj Eichhorn" kun ilia kurioza prezentado "Esperanto en 3 minutoj", kio estas amuza kaj kompakta enkonduko pri la plej facila lingvo de la mondo. La peco finiĝas kun la demando kio estas "malvarma hundo". Kaj tiu estas la ŝlosilvorto post kiam Gunter paŭzigas sian prelegon kaj malpakas sian memfaritan faman "malvarman hundon", kukon konsistanta el kakao, biskvitoj kaj pli malpli sekretaj ingrediencoj. Post kafumado Gunter plu prelegis, nun pri la historio de la internacia lingvo, pri Zamenhof kaj la kialoj por elekti pseŭdonimon "Esperanto" anstataŭ lian propran nomon en la unua libro "Internacia Lingvo - Plena Lernolibro" verkita en Esperanto kaj en la rusa lingvo.

2019-05-01

Polusa Vortico

https://i.redd.it/smc5vi1zflc21.jpg Ŝikago dum la "polusa vortico" lasta monato.  Bela kaj impresa Usona urbo.

Fonto: Telegramgrupo Esperanto

2019-04-30

Sprech- und Sprachlos in Europa und die Folgen

Obwohl Jugendliche in der Mehrheit von sich behaupten ein gutes Englisch zu sprechen, entspricht dies keinesfalls den Tatsachen. Nach einer Eurobarometer Umfrage (EB386) sprechen weniger als 40% der Europäer das Englische so gut, das sie aktiv an einer Konversation in der englischen Sprache teilnehmen können, siehe dazu auch Punkt 6 in der EDE Studie "Kann die EU auf Esperanto verzichten", "Ĉu Eŭropa Unio povas flankenlasi esperanton?".
Quelle:
https://www.academia.edu/39512034/%C4%88u_la_E%C5%ADropa_Unio_povas_flankenlasi_esperanton
 
Bei näherer Betrachtung steht es schlecht um die Kommunikation der EU-Bürger untereinander. Die Situation hat sich auch nicht verbessert, obwohl in allen EU-Ländern Englisch auf dem Lehrplan steht. Das Sprachprojekt "Englisch als Zweitsprache der EU" ist gescheitert. Diese Tatsache ist unbequem aber nicht mehr zu leugnen. Nur langsam setzt sich die Erkenntnis durch, daß nationale Sprachen nicht als Zweitsprache taugen, weil sie das Neutralitätsprinzip verletzen. Diese Erkenntnis ist mehr als 100 Jahre alt, aber wird weiter beharrlich geleugnet oder sogar heftigst abgestritten. Die Folgen dieser Sprech- und Sprachlosigkeit in Europa sind gravierend und schwächen die Position Europas in der Welt. Direkte Auswirkungen der verfehlten Sprachpolitik sind u.a. politische Ideen- und Mutlosigkeit, fehlendes europäisches Engagement, fehlende europäische Identität, Wiedererstarken nationaler Bewegungen und rechter Parteien, Einschränkung von sozialen Standards, zunehmender Egoismus statt Gemeinsinn.
Die Frage in welcher Sprache eine gemeinsame europäische Armee zukünftig kommunizieren soll ist entscheidend für die Glaubwürdigkeit Europas in der Welt und darüber sollten die EU-Bürger per EU-Referendum abstimmen dürfen, siehe https://de.wikipedia.org/wiki/Europ%C3%A4ische_B%C3%BCrgerinitiative



Germana Teksto kiu prilumas la lingvoproblemon de cienca perspektivo,
http://www.ais-sanmarino.org/pr/de/emonopol.html

2019-04-24

La persona pronomo ri estas ridinda / mi proponas anstataŭan pronomon ji

Pardonu min, sed la vorto 'ri' estas ri-dinda. Mi tute ne ŝatas ri kiel seks-neutrala pronomo. Do, mia demando estas por kio staras ri? Eble por "Rex Imperator; Romanus Imperator" au por la komenco de R.I.P. , tiu estas 'requiescat in pace', engl.: rest in peace. La litero r je la komenco estas malfacile eldirebla de homoj el aziaj landoj kaj la akuzativa uzo de ri "rin" estas same ridinda. ri sonas dura kaj aspektas vira ... ambaŭ literoj r kaj i estas parto de la vorto vIRo, do ne precipe neŭtrala. Mi kontraŭe proponas la pli molan ji kiel seksneŭtrala pronomo - tiu ĉi ji taŭgas pli bone ĉar ĝi estas ne tiom malfacile eldirebla kaj ankaŭ pli neŭtrala. Mi precipe ŝatas la akuzativan formon jin, ĉar ĝi estas la unua parto de la ĉina dualismo jin-jang



Ekzemploj

Mi vizitis jin je la dek-kvina posttagmeze.

Ji ja estas granda verkulo.

Mi ja ne vidis jin ĉe la stacidomo.

Ĉu ji estas ulo aŭ ino?
~






2019-01-21

Kiuj estas la pli grandaj pacprojektoj de la mondo ? -- Welches sind die 10 grössten Friedensprojekte der Menschheit?

Förderung der internationalen Sprache Esperanto durch UN und Unesco
Biotechnologie und "grüne" Gentechnik
Linux, Open Source Software, Public Domain
Bekämpfung der Malaria
Vergabe von Mikro-Krediten an Frauen zur Selbständigkeit und Versorgung der Familie
internationale Raumfahrt und bemannte Raumstation
Nahrung, Trinkwasser und medizinische Versorgung in ausreichender Menge und Qualität 
Schulpflicht für Kinder von 6 bis 14 
Verbot der Sklaverei und Kinderarbeit
Umweltschutz und nachhaltige Energieversorgung
--
Prosperigo de la internacia lingvo Esperanto pere de UN kaj Unesco
Bioteknologio kaj "verda" genetika inĝenierio
Linukso, Malfermfonta softvaro, senkopirajtaj verkoj
Batali malarion
Donante mikropruntojn al virinoj por memstara kaj familiara prizorgo
internacia spacveturado kaj orbita stacio
Manĝaĵo, trinkakvo kaj medicina prizorgado en sufiĉa kvanto kaj kvalito
Deviga edukado por infanoj de 6 ĝis 14
Malpermeso de sklaveco kaj infana laboro
Ekologia protekto kaj daŭrigebla energia provizo

2019-01-05

MANIFESTO POR LA FUTURO DE EŬROPO: KOMUNA DESTINO

Traduko de la angla originala versio trovebla ĉi tie:
http://spinelligroup.eu/sites/spinelli/files/2018_manifesto_en.pdf

MANIFESTO POR LA FUTURO DE EŬROPO

Kiam la tempo venas por eŭropaj
civitanoj elekti novan eŭropan
parlamenton en 2019, ili aŭdos multajn
petojn por reformi la eŭropan union.
Ofte, tiuj, kiuj ilin faros, estos
nekapabla diri ĝuste kion ili
signifas. Denove, la publiko estos
alfrontitaj kun konfuzaj diskutoj
pri reguloj kaj proceduroj, pri
kompetentecoj kaj potencoj. Iuj
balotantoj malinteresiĝas. Aliaj nur
rememoras kverelojn pri mono,
suvereneco, kaj kiom kruele aŭ
sindone trakti estontajn enmigrintojn.
Reformi la eŭropan union estas kompleksa
penado. Por esti justa al politikistoj, 

la decidojn, kiuj devas esti plenumitaj 
estas maltaŭgaj por la necesaj simpligoj
de la voĉdona politiko. Sed la fundamenta
dividado en eŭropa politiko estas tiel simpla
kiel iam ajn - estas tiuj, kiuj deziras daŭrigi
unuigi Eŭropon kaj trovi komunajn respondojn
por la komuna bono.
Kaj estas tiuj kiuj detruas la eŭropan union:
populismaj politikistoj prosperantajn

malkonkordon kaj rankoron, riskante
revenon de la naciismo de la pasinta eŭropo.
Ni kredas, ke eŭropa malintegriĝo estus

vojo al katastrofo, kaj ke forta demokrata
registaro organizita sur federaciaj linioj
estas la plej bona garantianto por la estonta
paco kaj prospero de nia kontinento.
Ĉi tiu manifesto proponas vojon al
kompleta reformo de la eŭropa Unio.
Ĝi klarigas kial reformojn estas necesaj,
kiaj tiuj ŝanĝoj devus esti,
kaj kiel ili devus esti faritaj.

Komuna Destino

Estas malfacile esti indiferenta pri la
estonteco de Eŭropo. Kiel ĉiam, eŭropanoj
povas elekti ĉu sekvi la raciecon de unueco
aŭ retiriĝi malantaŭe naciaj limoj. Sed se
Eŭropo devus esti pli kunigita, ĝi devas
esti pli bone regita ol ĝi estas hodiaŭ.
La grupo Spinelli kunvenas politikistojn
de ampleksa gamo da politikaj partioj.
Ĉi tiu manifesto estas nia kontribuo al la
debato pri la estonteco de Eŭropo. Nia celo
estas labori en etapojn al federacia Unio de
Eŭropo bazitaj sur la valoroj de liberala
demokratio, solidareco kaj regula leĝo.
Ĉi tiuj valoroj estas sub atako en
hejmlando kaj eksterlande. Do la kazoj por

eŭropa unueco devas esti malfermita unufoje
denove, ree kaj kun konvinko.
La elektoj al la eŭropa parlamento
en majo 2019 kaj la nomumo de la nova
Komisiono estas bonegaj ŝancoj agordi
kaj plilarĝigi la debaton. Kandidatoj
por la nova parlamento kaj nomumantoj
por la Komisiono devus esti instigita
trakti la aferojn de la EU rigarde la estonta
politika kaj demokratia direkto kaj
legitimeco. Kun ĉi tiu manifesto, ni metas
la vojon al pli da eŭropa unueco kaj
pli bona eŭropa registaro.

Tempo por revizio

Dudek jarojn post la lasta konstitucia
Konvencio, la sekvonta ĝenerala revizio
de la traktatoj ne povas esti tro longe prokrastita.

La traktato de Lisbono estis provita kaj trovita
defianta en iuj gravaj respektoj.

EU-traktatŝanĝo estas komplika
ekzerco, kaj bezonas esti bone
preparita intelekte, jure kaj
politike. Penadoj por enprofundiĝi
integriĝon ne sukcesos krom se
apogitaj de la civitanoj de Eŭropo

kaj gvidataj intence de tiuj naciaj
gvidantoj, europaj parlamentanoj
kaj naciaj parlamentanoj, kiuj
partoprenos la sekvan Konvencion.
La unua paŝo estas inventari la
staton de la Unio. Ni devas analizi
zorgeme kie ĝi staras kaj kie ĝi
malsukcesas, evitante la salton al
simplikaj solvoj al kio estas
interne kompleksaj problemoj.
Kvankam EU povas fieri pri tiom
multaj atingoj, estas klare tio, ke
ĝi daŭre promesas pli ol ĝi
efektive liveras. Publika afineco kun -
kaj kompreno de la komplikaj institucioj
de la EU estas malfortaj. La konstitucia
strukturo de la Unio estas nur duone
konstruita, malstabila kaj malsane
ekipitaj por trakti taskojn kritikajn,
speciale en tempoj de krizo.
Ni scias, ke la ekonomia kaj
mona kuniĝo desegnita ĉe Maastricht
antaŭ preskaŭ tridek jaroj malhavas
profundon kaj fortikecon, kaj ke la
Eŭro areo estas sub-asekurita kontraŭ la
sekva financa krizo. La profilo de EU
kaj efiko sur la monda stadio estas
necerta. Koncerne al sekureco kaj
defendo, la Unio estas malpreparita.
Ĝi luktas por konsenti pri komuna
alproksimiĝo al la defioj de azilo
kaj enmigrado. Lia buĝeta kvereloj
estas daŭriganta. La interna merkato
ankoraŭ estas laboro en progreso.
Ampleksaĵo preskaŭ venis al halto kaj
la Briteliro ekzempligas la riskon de
laŭgrada malintegriĝo.
2


Preparante reformojn

La dua paŝo al reformo estas submeti nombro da gvidantaj
principoj kaj celoj:
  • Ambaŭ metodoj kaj finaj reformoj devas esti demokrata.
  • Mezuroj proponitaj devas esti kohera kaj oportuna.
  • Reformo devas subteni la ĉefajn atingojn de eŭropa integriĝo (la 'acquis').
  • La Unio devas respekti la rajtojn de la membroŝtatoj3.
  • Reformo devas esti rezoluta kaj proporcia al la skalo de la defioj alfrontitaj de Eŭropo.
  • Reformo devas kapabligi la Union agi utile kie la malnovaj naciaj ŝtatoj malsukcesas.
  • Novaj institucioj devus esti evitota se eble (ni havas sufiĉe).

Konstrui la novan politikon de Eŭropo
ne povas esti plenumita simple aldonante
la naciajn praktikojn kaj preferojn
de siaj membroŝtatoj.
Pli profunda politika integriĝo postulas
aldonante novan supran tavolon de
registaro super la nivelo
de naciaj ŝtatoj de Eŭropo.
Dum la jaroj, regado de la Unio
vivis kun la malfacila antagonismo
de esti parte federacia kaj
parte konfederacia,
konstruante suprajn instituciojn dum
daŭre farante decidojn en
interregistara maniero.
Tio kompromiso servis sian celon,
permesante la pli fortan eŭropan
Konsilion esti kontrolita de la
plifortigita Eŭropa Parlamento.
La Eŭropa Kortumo ĉiam portis
paŝojn en federacia direkto kiam ili
pravigas la EU-traktatoj. Eŭropa Centra
Banko nun respondecas pri la federacia
supervizo de la bankoj de la eŭrospaco.
Hodiaŭ tamen ni devas demandi nin mem,
ĉu tiu maldelikata kompromiso inter
reprezentantoj de la ŝtatoj kaj civitanoj
produktis registaron demokrata,
efika kaj travidebla por doni al la civitanoj
sufiĉan senton de posedo. La estroj de la
ŝtatoj kaj registaroj, tra la eŭropa Konsilio,
provu proponi strategian gvidadon,
sed ili ne administru la Union

je ĉiutaga bazo, nek devus ili tion.
Sekve, la Spinelli-Grupo proponas
plifortigi la rolon de la eŭropa Komisiono
kiel de la Unio supranacia ekzekutivo,
subjekto al pli forta demokratia kontrolo
kaj ekzamenoj. Nia koncepto estas
federacia Unio de ŝtatoj, regionoj,
komunumoj kaj civitanoj. Ni ne volas

homogenan supercentran ŝtaton. Dum
ĝuante superregnon en lokoj kiel
kompetentecoj estis asignitaj sur ĝi
de ĝiaj membroŝtatoj, la Unio estas
malproksime de esti ĉiopotenca. La
federalisma principo de subsidiareco
utile gvidas la EU-on pri kia nivelo
registaro plej taŭgas por preni
decidojn kaj efektivigi ilin 4.

Malsupraj niveloj de registaro
ne estas subuloj al la EU institucioj
en Bruselo sed kunordigas kun ili
ene de komuna jura ordo.
Federala regado de la Unio
estas konektita vertikale
inter multaj niveloj de registaroj eŭropaj,
naciaj, regionaj kaj lokaj tiel kiel
tra horizontalaj, transnaciaj mekanismoj.
Dum konformeco kun EU-leĝo subtenas
la funkciadon de la sola merkato
kaj la komuna areo de libereco,
sekureco kaj justeco, unuformeco
ne estas dezirinda por ĝia propra mem.
En iuj kazoj, la deziro teni
decidojn proksime al la homoj povas
triumfi super maksimumigi efikecon.
Estis fojoj kiam EU-leĝaj agantoj ŝajnis
agi malkonektite kun iu bazo.
Proksimo al la civitano, senso de proporcio,
devontigo al pluralismo, kaj
demokratia respondeco devas
esti fiksita en la konstitucio de la EU.


Konstitucia registaro

Registaro ekzistas por difini,
protekti kaj antaŭenigi
la interesojn de la regantoj.
Politiko sen registaro estas
vundebla kaj preskaŭ neeblas
ĝin gvidi. Kvankam povus
esti vera, ke en bonaj tempoj
la duone konstruita EU povas
esti administrata per la aktuala
politika sistemo, estas evidente,
ke en malbonaj tempoj ĝi ne povas.
Nura krizo-administrado
fare de eŭropaj teĥnokratoj
laborantaj por naciaj gvidantoj
facilas la kreskon de demagogoj,
kiuj minacas niajn valorojn
kaj nian estontecon. Kiel
kvazaŭ-ŝtata organizo, la Unio
estas nesufiĉe celdirekta. Se ĝi
volas renkonti la atendojn de ĝiaj
civitanoj kaj la defion de niaj tempoj,
ĝi devas organizi sin pli bone.
Movante de la traktato de Lisbono
al plibonigita konstitucia kompromiso,
ni ne serĉas preterpasi
decidojn pri la estonta formo
aŭ stilo de EU-politikoj.
Kontraŭe, ni proponas krei
fortan konstitucian kadron
ene de kiu politikistoj kaj
leĝdonantoj povas praktiki
siajn kontrastajn kaj konkurencajn
juĝojn pri politiko, respondante al
ŝanĝiĝantaj sociaj, naturaj, ekonomiaj
kaj politikaj cirkonstancoj.
Por la EU pravigi sian ekziston
al novaj generacioj de eŭropanoj,
ĝia regado devas esti ekipita per
la necesaj iloj kaj rimedoj por agi
kompetente en la ĝenerala intereso
de ĉiuj ŝtatoj de la Unio, regionoj,
komunumoj kaj civitanoj.
Tio signifas, ke ĉiu EU-institucio,
precipe la Komisiono, devas fariĝi
ne nur pli kapabla kaj respondeca,
sed ankaŭ pli memfidinda, ne luktante
timema sed uzi ĉiujn ĝiajn potencojn

praktike, praktikante ĝian laŭleĝan
politikan aŭtoritaton plenplene hejme
kaj eksterlande.
Krom ĝia respondeco flanke de la
Eŭropa Parlamento, la Komisiono
devas fortigi siajn rilatojn kun naciaj
parlamentoj. Kaj ĝi ankaŭ devas
esti preta okupiĝi pli rekte kun regionaj
kaj lokaj aŭtoritatioj, tiu estas la kanalo
de registaro, kiu estas plej proksima
al la civitano kaj liveras
gravajn publikajn servojn
kaj administras multajn EU-politikojn.
La neceso por pli forta administrado
estas evidenta, ĉar la geometrio de
eŭropa integriĝo fariĝas pli ŝanĝiĝema,
kaj malsamaj ŝtatoj serĉas malsamajn
rilatojn kun la institucioj de la Unio.
Briteliro estas nur unu ekzemplo
kiel la praktiko de diferencita integriĝo
kreskas kaj devas esti mastrumita
lerte se la centro devas kunteni. Dum
ni plene subtenas la praktikon de
mult-rapideca Unio, kie ŝtatoj
povas progresi kun malsamaj
rapidoj al la sama celo, ni forte
kontraŭstaras al la speco
de 
laissez faire Eŭropa Unio,
foje antaŭita fare de la brita
registaro, kie malsamaj membroŝtatoj
povas pafi en malsamaj direktoj.
Ni reafirmas la historian mision de la
"ĉiam pli proksima kuniĝo inter la
popoloj de Eŭropo". 5
Eŭropaj ŝtatoj, kiuj ne dividas
tiun celon, rajtas fari tion -
sed ili ne povas esti permesita
laŭplaca rajdado sur la Unio.
Ili povas esti asociitaj kun la
EU en bona najbara modo,
sed ili havos malpli da rajtoj
ol membroŝtatoj pro malpli da devoj.
Ĉi tiu estas unu el la lecionoj de Briteliro.


La eŭropa suvereneco

La nova federacia organizo
de Eŭropo ne estos karbona kopio
de aliaj federacioj en aliaj lokoj
de la mondo (kvankam utilaj lecionoj
povas esti lernitaj de ili). La
reformita Eŭropa Unio nur
funkcios se ĝi estas pionira
en ĝiaj formoj de registaro
kaj dinamika en la uzado de ili.
La traktato de Lisbono
konstatas, ke EU havas
jurajn personecojn laŭ
internacia juro.6

La sekva etapo en la kreado
de ĉiam pli proksima kuniĝo
estos liveri la Union kun
aŭtonoma tavolo de
federacia suvereneco por
kompletigi la naciajn
suverenecojn de siaj
membroŝtatoj. La ĉefa devo
de suverena Unio estos
protekti eŭropajn civitanojn.
Same kiel individuoj kiuj loĝas
en EU ĝuas duoblan civitanecon,
regado de EU devas esti dotita
de duobla suvereneco. La Unio
devas esti suverena potenco
se ĝi devas stari por eŭropaj
interesoj kaj valoroj kaj fari
bonon en la mondo. Suvereneco
signifas havi la kapablon agi
efike en ekonomiko, diplomatio,
militaj aferoj kaj kultura politiko.
Tamen eŭropa Unio ne povas
pretendi suverenecon kaj fari nenion
pri demokratio. Suverena Eŭropo
devas esti fondita ne nur pere
de traktatoj inter siaj ŝtatoj,
sed ankaŭ laŭ la konsento
de ĝiaj civitanoj. La koncepto
de EU-civitaneco estas relative
subevoluita, kaj la reprezentaj
institucioj de la EU ankoraŭ
estas junaj. Eŭropa civitaneco
devas esti plibonigita, ekzemple
per voĉdona reformo de la Eŭropa
Parlamento kaj per pligrandigo
de la elektorajto por loĝantaj
EU-civitanoj en naciaj elektoj.
La sekvontaj demokratiaj paŝoj
al pli proksima integriĝo
ne povas esti simple desegnitaj
de teĥnokrata elito, kiu
malhelpas pli ampleksan engaĝiĝon
de la politikaj partioj,
sociaj partneroj, civila socio kaj
civitanoj mem. Konstitucia reformo
de federacia tipo bezonas alvoki
simpation de la publika opinio.


Politika reformo

Ĉi tiu estas tempo por
esti aŭdaca: 
flikado ĉe
la randoj povas esti
kontraŭprodukta. La
timideco povas reprodukti
danĝeran popularan seniluziiĝon
kaj pli da damaĝo al la ekzistanta
Unio. Krom se la reformoj
sukcesos plibonigi la kapablon
de la Unio por agi, ili generos
frustriĝon kaj pliigos malkonfidon
de politika klaso ŝajne tro
malforta por plenumi la esencajn
defiojn de nia tempo. La ĉefa celo
de reformo estas injekti videblan,
kredeblan kaj demokratan gvidantaron
ĉe EU-nivelo. Per raciigon de la
funkcioj de la registaro kaj
klarigante, kiel la EU funkcias,
ĉi tiu sekva 
rondo de reformoj
devas strebi por alpreni 
senson de
konstitucian 
interkonsentigon,
kiu mankis je antaŭaj revizioj de la
traktatoj. Ni rekonas, ke ne
ĉiuj membroŝtataj registaroj
aŭ parlamentoj estos pretaj,
ene de la sekva jardeko, por
preni la kvalitan paŝon al
federacia kuniĝo. La efiko
de la granda pligrandigo de
la Unio el dek kvin ŝtatoj
en 1995 ĝis dudek ok en
2013 daŭre estas sentita.
La fiasko de la konstitucia
traktato en 2005 kaj la
ekonomia kaj socia krizo,
kiu sekvis la financan
akcidenton en 2008, konfuzis
konfidon en la eŭropaj pledoj.
Nun la EU klopodas suferi la
efikon de la mem postulita foriro
de Britio de sia membreco
post referendumo en 2016
kiu transdonis venkon al la
naciistoj. La estonteco de la
Unio ne nur kiel konstitucia
politiko sed al tiel teritoria
ento estas especulata. Kaj
la valoroj de liberala demokratio
kaj la principoj bazantaj al la
Unio estas pridisputataj ne nur
de la rusaj kaj turkaj najbaroj
de EU, sed ankaŭ de kreskantaj
popolismaj fortoj ene de multaj
memstaraj ŝtatoj. La Unio ne
povas permesi sin esti
inmoviligita de naciismaj fortoj,
kiuj malakceptas ĝiajn valorojn
kaj celojn. Senaktivigo estus la
plej malbona maniero kontraŭstari
la fortojn de malintegriĝo. La
Spinelli-Grupo instigas tiujn ŝtatojn,
kiuj 
devontigis sin al plia integriĝo
por disvolvi federalan kernon, kiu
povas agi kiel avangardo kaj
polus
a altiro por ĉiuj. En ĉi tiu
kunteksto, ni rekomendas pli, uzon
de la ekzistantaj dispozicioj pri
plibonigita kunlaboro kaj proponas
manierojn faciligi ĉi tion.


Konstitucia procezo

En 2019, politikaj partioj
bezonas persvadi siajn
elektitojn por renovigi la
mision de la Unio kaj
plenumi ĝian eblon.
Eŭropa Unio 
fordoniĝadas en ŝajnajn
senfinajn debatojn, konsultojn,
revolvojn kaj scenojn pri sia
propra estonteco, sed ĝi
forgesas preni decidojn.
Federalistoj amas spekuli pri
kiel plibonigi la vojon ke la
Unio mem reformas sin. La Manifesto
proponas iujn radikalajn ŝanĝojn
al la estontaj procezoj de EU,
bazitaj sur la Konvencio. Sed la
jura realaĵo estas, ke la sekva
revizio de la traktatoj devas esti
entreprenita laŭ la ekzistantaj
dispozicioj de Lisbono. 
7

Kiel aferoj staras, ĉiu membroŝtato
aŭ EU-institucio, inkluzive de la
Parlamento, povas preni la iniciaton
kaj ellasi konstitucian reformon.
Kiam la tempo venos, la eŭropa
Parlamento devas en la intereso de
demokratio aserti sian rajton kaj insisti,
ke konvencio estas kunvokita por
prepari la modifitan traktaton.
Tiu konvencio estos formita de
eŭropanoj kaj naciaj parlamentanoj,
de la Komisiono kaj reprezentantoj de
la estroj de registaro. Ĉi tiu Manifesto
estas skribita por ili. Nun estas
al politikistoj ĉe eŭropa kaj nacia
nivelo por kampanjo por siaj propraj
partianoj. La Spinelli 
grupo esperas,
ke nia Manifesto helpos civitanojn kaj
kandidatojn de multaj politikaj konvinkiĝoj
por 
pledi por plibonigi la federalan
dimension de la politika Unio.
Tio estas la plej bona bazo sur
kiu eŭropanoj povas kunigi en
s
trebado al destino komuna.8

Piednotoj

1 La traktato de Lisbono estis subskribita en decembro 2007 kaj venis en viglecon en decembro 2009. Ĝi havas du partoj: la Traktato de Eŭropa Unio (TEU) kaj la Traktato pri funkcio de Eŭropa Unio (TFEU).
2 Britio voĉdonis forlasi la EU en referendumo je 23 la
Junio ​​2016. La secesio devas okazi je 29 Marto 2019.
3 Rajtoj de ŝtatoj estas difinitaj aparte en Artikoloj 4
kaj 5 TEU.
4 La moderna koncepto de subsidiario estis la unua
artikita de la Komisiono en 1975 en ĝia
kontribuo al la Tindemans
Raporto. Altiero Spinelli,
kiu estis membro de tiu Komisiono, plue
ĝi promociis subsidiariedad en lia 
Draft Treaty of European Unio
adoptita de la Eŭropa Parlamento en 1984.
5 Artikolo 1 TEU.
6 Artikolo 47 TEU
7 Artikolo 48 TEU
8 "Meti la fundamentojn por institucioj,
kiuj donos direkton al destino komuna".
De la antaŭparolo de la Traktato de Parizo, 1951